Schijt aan de grens

Een terugblik op het grensoverschrijdende festival Schijt aan de Grens van eind augustus en de deelname van Wie wá bewaart hieraan. Hetty Coppis doet verslag. De foto's zijn gemaakt door Foto Albert.

Schijt án de Grens

Van de naam kunde van alles viende. Ge huurt minse die van maening zien det ‘t nie kan en praote d’r schând van umdet ‘t vuls te ordinair is. Ândere viende ’t juust ‘ne naam die òpvelt en dörum goêd blieft hange. Mar wá ge d’r ok van viendt, Schijt án de Grens is ’n hiël apart festival. 

Want waor viende ien ’t zelfde weekend, òp vier plátse tegeliekertied, zó’n groët ánbod án kunst mit ’n klaene en groëte K, theater, verhalevertellers, dichters, dans, meziek, aete en drank. En det allemól ok nog ’s gratis en vör niks, òp die laeste twië nao dan. Genne wônder det ‘r ien ’t laeste weekend van augustus duuzende minse ’n reundje hebbe gefietst van Loën nor Hôltus, van Geijstere nor Venroj en umgekierd. ’t Waer werkte gruwelek goêd mit, we hán ’n straolend zunneke, genne wiend en ’n temperatuur worbeej ge nog tot ’s aoves laat lekker buute kost bliêve zitte.

Beej Schijt án de Grens, det as doel het minse mit mekaar te verbiende, grenze te laote vervage of juust òp te zuûke dör ’s ’ne kier iets anders te doên as anders, wört dör wel duuzend vreejwilligers samegewerkt um d’r iën groët feest van te make. Ok weej van Wie wá bewaart hebbe dit jaor mitgedaon.

’t Was nog efkes zuûke hoe we alles vörm ginge gaeve, want hoe gódde taal ònder de ándacht brenge òp ’n festival? En hoe zuukte dor ien de grens, mar ok de samewerking òp?
Uuteindelek zien we de grens aovergestaoke van Brabant nor Limburg en ien Venroj uutgekòmme beej de dialectclub van ’t Veldeke. We ware ’t ‘r al gaûw ovver aens det we ’t zichtbaar mosse make ien de vörm van ’n laesplenkske, waor, beej de betreffende afbeeldinge, de Lónse en de Venródse uutspraak gezòcht mòs worre. Zoë zudde de verschille tusse Brabant en Limburg ’t baest án kunne toëne. Dor hán we evvel al gaûw ’t urste probleem te pakke, want Lónders praote gen Brabants en minse uut Venroj gen Limburgs. Dus hiël veul wäörd ware ien Loën en ien Venroj precies ’t zelfde en ’t was nog ’n hiële klus um d’r ’n stuk of 15 te viende die afwiekend ware.

En toch huurde metiën ’t verschil tussen ‘ne Lónder en iemand uut Rooj. Dè zit um nie zózier ien de wäörd òp zich, mar mier ien de klaene accente, den i.p.v. d’n dieje, dat i.p.v. dè of det en uuteraard de oe i.p.v. de uu. Ien Loën doen weej nog âltied suuker ien de koffie i.p.v. soeker.
We hebbe dörum ’t spel laote begeleide dör vier echte Lónse en vier echte Venródse kels die òp toerburt ien koppels van twië, minse uut de grensstreek hebbe uutgedaagd um mit te kòmme doen en de juuste woordjes beej de juuste pletjes te hange. D’r is wá afgeouwehoerd, gediscussiërd, gezwetst, gestreeje en vöral veul gelache en we kunne aegelek mar tot iën conclusie kòmme: ja, d’r löpt ’n grens tusse Brabant en Limburg, ònze taal liekt veul òp mekaar mar d’r zien ok verschille, samewerke kan hiël goêd ok al kòmde nie uut ’t zelfde dörp, kortum: weej hebbe Schijt án de Grens gehad en dor gruwelek van genote!